• „PRAT”  JACEK DRĄŻKIEWICZ,
  • ul. Ogrodowa 1;  96-325 Radziejowice;   NIP: 838-164-28-79
  • Szybki kontakt: (22) 408 04 43;  48.733 70 50 70

Wielkanoc po grecku

Jeśli chcemy zobaczyć, jak w Grecji obchodzi się Wielkanoc, wybierzmy się na zachwycającą pięknem przyrody i zabytkami wyspę Korfu.
Gdy w Polsce mamy już za sobą święta wielkanocne, prawosławni grecy rozpoczynają dopiero obchody Wielkiego Tygodnia poprzedzającego uroczystość Zmartwychwstania Chrystusa.  W tym roku (2003 rok) niedziela wielkanocna w kościele prawosławnym będzie obchodzona 27 kwietnia. Od wielu już lat przyjęła się w Grecji tradycja obchodzenia największych uroczystości i świętowania na wyspie Korfu – najbardziej na północ wysuniętej i najbardziej żyznej z Wysp Jońskich.

Wielki tydzień
W kościele prawosławnym Wielkanoc jest najważniejszym świętem, które poprzedzone jest 40 - dniowym okresem postu. Okres Wielkanocy rozpoczyna się w tzw.  Sobotę Łazarza, czyli 8 dni przed Niedzielą Paschalną. Tego dnia można spotkać „kolędników”, którzy odwiedzają domy śpiewając hymn "Lazaros", czyli pieśń o zmartwychwstaniu Łazarza.
W Niedzielę Palmową mieszkańcy wyspy przynoszą do kościołów zielone krzyże uplecione z gałązek palmowych. Przez cały Wielki Tydzień poprzedzający Wielkanoc celebrowane są wieczorne nabożeństwa ku czci Chrystusa Zbawiciela.
Wielki Tydzień rozpoczyna się w poniedziałek. Jest to okres skupienia, modlitwy i rozmyślań.
 Wtorek to dzień modlitwy i czytania Biblii. W Wielką Środę w świątyniach odbywa się ceremonia błogosławieństwa Świętego Oleju. Ciekawym zwyczajem  jest błogosławienie ziela oregano zanurzonego w wodzie świeconej. Wierzy się, ze taka mikstura ma właściwości lecznicze. W Wielki Czwartek w świątyniach kobiety dekorują bukietami czerwonych (lub purpurowych) i białych kwiatów grób Chrystusa (e p i t a p h i o s). W tym dniu kapłani czytają wersety Biblii poświęcone Ostatniej Wieczerzy. Liturgia ta, zwana a p o k a t y l o s jest długa a główną jej cześć stanowią odczytywane fragmenty 12 ewangelii.

Uwaga na odłamki
 Wielki Piątek to dzień żałoby. Rano do grobu zostaje włożony posag Chrystusa zawinięty w barwna tkaninę.  Wieczorem odbywają się procesje Męki Pańskiej symbolizujące pogrzeb Zbawiciela. Na czele każdej procesji, kroczy orkiestra (30-100 pięknie ubranych muzykantów) lub chór grający i śpiewający nabożne pieśni. To właśnie te orkiestry, maszerujące uroczyście wąskimi uliczkami Kerkiry, stolicy wyspy, nadają świętom wielkanocnym na Korfu niezwykle osobliwego charakteru. Za orkiestrami  kroczą kantorzy, kapłani, kobiety niosące mirre, ministranci niosący naczynia liturgiczne oraz pozostali ludzie. W czasie procesji uczestnicy trzymają w dłoniach zapalone świece. 
Wielki Post kończy się w Wielka Sobotę. Orkiestry maszerujące po ulicach Kerkiry zaczynają grać weselszą muzykę a z okien zrzuca się talerze, dzbany i amfory. Zwyczaj ten korfianie przejęli od Wenecjan, którzy panowali nad wyspą w latach 1386-1797. Pękające naczynia mają symbolizować przemijanie złych czasów i nadejście okresu radości. Ten niesamowity zwyczaj zrzucania z okien naczyń (trwa to kilkanaście minut!!) na Esplanadzie (głównym placu stolicy wyspy) dziś poza Korfu nie jest już nigdzie w Grecji kultywowany.
Wieczorem w Wielka Sobotę celebrowana jest Wielka Msza Rezurekcyjna ( A n a s t a s i ). Rozpoczyna się ona około godziny 22. W czasie tej mszy ma miejsce najbardziej podniosły moment w celebrze Wielkiego Tygodnia w ortodoksyjnym kościele greckim - zapalenie świecy rezurekcyjnej. Tuż przed północą wszystkie światła gasną. Pali się tylko jedno, trzymane przez  kapłana. Światło to jest corocznie przywożone samolotem wojskowym z Jerozolimy. Kapłan wychodzi z ową zapaloną świecą i zapala od niej świece następnego wiernego, a ten przekazuje święty ogień dalej. Wierni całują się w policzki i pozdrawiają słowami „Chrystus Zmartwychwstał” (C h r i s t o s   A n e s t i ), odpowiadając „Zaiste Zmartwychwstał„ (A l i t h o s   A n e s t i ). Po zapaleniu świec w świątyni Grecy ostrożnie podążają z zapalonymi świecami do swoich domów. Bardziej pobożni na drzwiach górnej części futryny okapcają znak krzyża a następnie zapalają oliwną lampkę przed domowym ołtarzykiem.

Kozioł na ruszcie
Wielki Tydzień na Korfu to także wielki festiwal kulinarny. W Wielką Środę gospodynie przyrządzają ciasteczka - słodkie kuleczki zwane k o u l o u r a k i a. W Wielki czwartek to dzień barwienia jajek i wypiekania babeczek wielkanocnych. Jednak najwspanilsze, świateczne potrawy przygotowywane są w Wielką Sobotę. Już po północnej mszy spożywa się cytrynową zupę gotowaną z baranich lub kozich podrobów (głównie wątroby), cebuli i kopru. Podaje się również gotowane na twardo jajka (barwione na czerwono) i świąteczny chleb zwany  t s o u r e k i. 
W Wielką Niedzielę po wizycie w świątyni (popołudniowa msza) rodzina i przyjaciele zbierają się, aby wspólnie ucztować. Tradycyjne jest pieczenie na ruszcie baranka lub kozła. Zewsząd słychać jest bicie dzwonów i wystrzały petard.
Niewątpliwie nastrój świąt wielkanocnych na Korfu jest wyjątkowo uroczysty. Przyjazd tutaj daje nam okazję, aby złożyć sobie po raz drugi życzenia wielkanocne. Kto wie, może przyniesie nam to podwójne szczęście….